ایمنی در آتش سوزی و انفجار دیزل ژنراتور
سوخت و گازهای خروجی از اگزوز دیزل ژنراتور می‌تواند قابل اشتعال و انفجار باشد. دقت کافی در بکارگیری این مواد می‌تواند بطور قابل توجهی خطر آتش سوزی یا انفجار را کاهش دهد. به هرحال اصول ایمنی ایجاب می‌کند که کپسول آتش نشانی [1] BC و ABC کاملاً شارژ شده، در دسترس اپراتور باشد و کارکنان باید طریقه استفاده از آنها را بدانند.
هشدار!
- مطمئن شوید که هوای اتاق دیزل ژنراتور بطور صحیح تهویه می‌گردد.
- اتاق، کف اتاق و دستگاه را تمیز نگه دارید. درصورت ریخته شدن قطرات سوخت، روغن، الکترولیت باتری یا مایع خنک کننده، محیط بایستی فوراً تمیز شود.
- هیچگاه مایعات قابل اشتعال را نزدیک موتور نگه ندارید.
- از روشن کردن سیگار، ایجاد جرقه و شعله در اطراف منبع سوخت و باطری‌ها خودداری نمایید. بخارهای سوخت قابل انفجارند. گاز هیدروژن تولید شده توسط باتری‌های شارژی نیز قابل انفجار می‌باشند.
- کلید جریان برق باتری شارژر را قبل از اتصال یا جدا کردن کابل اتصال باتری، قطع کنید.
- برای جلوگیری از ایجاد قوس الکتریکی، اشیاء رسانا (مانند ابزار) را دور از قطعات الکتریکی دارای جریان و غیر عایق (مانند ترمینال‌ها) نگه دارید. ممکن است جرقه‌ها و قوس‌های الکتریکی، گازها یا سوخت را شعله‌ور کند.
- از پر کردن تانک سوخت در حالیکه موتور کار می‌کند پرهیز کنید.
- از راه اندازی دیزل ژنراتور با هرگونه نشتی قابل رویت یا تشخیص داده شده در سیستم سوخت رسانی جداً پرهیز کنید.
نکات ایمنی در دیزل ژنراتور
دیزل ژنراتورها به عنوان یکی از ابزارهای حیاتی در بسیاری از صنایع و نیز در مواقع اضطراری استفاده می‌شوند. اما همانطور که می‌دانید، استفاده اشتباه یا نادرست از این دستگاه‌ها ممکن است خطرات جدی ایجاد کند. برای اطمینان از ایمنی استفاده از دیزل ژنراتورها، باید به نکات ایمنی مربوطه توجه کنید.
این مقاله به شما کمک می‌کند تا با اصول ایمنی در استفاده، حمل و نصب دیزل ژنراتورها آشنا شوید، خطرات آتش‌سوزی و انفجار را درک کنید، نکات مربوط به جوانب مکانیکی و شیمیایی دیزل ژنراتورها را بشناسید و همچنین اهمیت کنترل صدا و نویز را در این دستگاه‌ها درک کنید. همچنین، ملاحظات ایمنی مربوط به جوانب الکتریکی دیزل ژنراتورها را نیز بررسی خواهیم کرد. با مطالعه این مقاله، شما قادر خواهید بود از دیزل ژنراتورها بهره ببرید و در عین حال ایمنی خود و سایر افراد را تامین کنید.
نکات ایمنی
طراحی دیزل ژنراتورها طوری است که در اکثر آنها ایمنی بالایی رعایت شده است. اما با این وجود ممکن است ممکن است دچار نقص فنی نیز بشود.اگر رعایت نکاتی که در ادامه درمورد دیزل ژنراتورها بیان می‌شود، دنبال شود، امکان بروز اتفاقات تصادفی به حداقل می‌رسد. توجه داشته‌باشید که نصب دیزل ژنراتور و محل نصب و راه‌اندازی آن حتما توسط افراد و پرسنل آموزش دیده مورد تأیید صورت پذیرد .
- اخطار: قبل از هر چیز، حتماً دستورالعمل‌ها و راهنمایی‌های تولید کننده را به دقت مطالعه کنید.
- اخطار: قبل از هرگونه تعمیرات یا تنظیمات، دستگاه را خاموش کنید و قطعات الکتریکی را از برق جدا کنید.
- اخطار: همیشه از وسایل حفاظتی مانند عینک، دستکش و لباس‌های مناسب استفاده کنید.
- اخطار: هنگام پر کردن مخزن سوخت، دقت کنید تا سوخت به دستگاه یا بر روی سطح گرم نریزد.
- اخطار: در صورتی که اختلالی در عملکرد دیزل ژنراتور مشاهده می‌کنید، به تعمیرات آن خودداری کنید و تماس با تکنسین مجرب بگیرید.
- اخطار: همیشه دستورالعمل‌های ایمنی در مورد استفاده، نگهداری و تعمیرات دیزل ژنراتور را رعایت کنید.
حمل و جابجایی نصب و راه اندازی دیزل ژنراتور
- اخطار: قبل از حمل و جابجایی دیزل ژنراتور، مطمئن شوید که آن خاموش است و کلیه قطعات الکتریکی آن قطع برق شده‌اند.
- اخطار: هنگام جابجایی دیزل ژنراتور، از دستگاه‌های مناسب برای حمل و جابجایی استفاده کنید و دستگاه را به طرز صحیح و مطمئن بسته و ثابت کنید.
- اخطار: در هنگام نصب دیزل ژنراتور، به فضای مورد نیاز برای تهویه مناسب دستگاه توجه کنید و مطمئن شوید که هیچ موانعی از جریان هوا در اطراف آن وجود ندارد.
- اخطار: قبل از راه‌اندازی دیزل ژنراتور، دستورالعمل‌های تولید کننده را به دقت مطالعه کنید و تمامی مراحل را به ترتیب صحیح انجام دهید.
- اخطار: هنگام راه‌اندازی دیزل ژنراتور، از اطراف دستگاه دوری کنید و مطمئن شوید که هیچ مواد قابل اشتعالی در نزدیکی آن وجود ندارد.
- اخطار: قبل از استفاده مداوم از دیزل ژنراتور، مطمئن شوید که همه قطعات به درستی نصب شده‌اند و هیچ نشتی یا خرابی در سیستم سوخت یا روغن وجود ندارد.
- اخطار: در هنگام عملکرد دیزل ژنراتور، همواره به دستورالعمل‌های تولید کننده در مورد نگهداری و راه‌اندازی صحیح دستگاه پایبند باشید.
آتش و انفجار دیزل ژنراتور
- اخطار: همواره مطمئن شوید که دیزل ژنراتور در محیطی با تهویه مناسب و دارای فضای کافی برای جریان هوا قرار دارد. انباشت گازهای قابل اشتعال می‌تواند خطر آتش‌سوزی و انفجار را افزایش دهد.
- اخطار: از نزدیکی منابع آتش، سیگار و مواد قابل اشتعال دوری کنید. همچنین قرار دادن مواد قابل اشتعال در نزدیکی دیزل ژنراتور ممنوع است.
- اخطار: در صورت وجود نشتی سوخت، فوراً اقدام به تعمیر کنید و هیچگونه منبع آتش را به دیزل ژنراتور نزدیک نکنید تا جلوی خطر آتش‌سوزی و انفجار را بگیرید.
- اخطار: در صورت وجود بوی عجیب، دود یا حاکی بودن از خطر آتش‌سوزی، دیزل ژنراتور را خاموش کرده و تماس با مراجع مربوطه را بگیرید.
- اخطار: همواره دستگاه را به صورت منظم و با دقت تمیز کنید تا انباشت گرد و غبار و مواد قابل اشتعال را جلوگیری کنید.
- اخطار: در صورت وجود هرگونه خرابی یا عملکرد نامناسب در دیزل ژنراتور، فوراً دستگاه را خاموش کنید و تماس با تکنسین مجرب بگیرید.
- اخطار: همواره از تجهیزات ایمنی مانند آتش‌نشانی، اطفاء حریق و هشدار دهنده‌های دود استفاده کنید و به دستورالعمل‌های ایمنی مربوطه پایبند باشید.
موارد مکانیکی
معمولا دیزل ژنراتورها دارا حفاظ در قسمت های در حال حرکت مثل:پروانه و... هستند، اما در هنگام کار کردن میبایست در اطراف دیزل ژنراتور دقت لازم صورت پذیرد.
موارد مکانیکی در مورد دیزل ژنراتور شامل اخطارها و توجهات زیر می‌شود:
- اخطار: قبل از هرگونه عملیات تعمیر و نگهداری مکانیکی، دیزل ژنراتور را خاموش کرده و قطع برق کنید. همچنین، صبر کنید تا دمای دستگاه کاهش یابد تا احتمال آب خوردگی وارد نشود.
- اخطار: در صورت وجود هرگونه خرابی مکانیکی در دیزل ژنراتور، از تلاش برای تعمیر خودکار خودداری کنید. به جای آن، یک تکنسین مجرب را برای تعمیر و تنظیمات لازم فراخوانی کنید.
- اخطار: در هنگام تعویض قطعات یا تنظیمات مکانیکی، همواره از ابزارها و تجهیزات مناسب استفاده کنید. عدم استفاده صحیح از ابزارها می‌تواند به صدمه‌رساندن به دیزل ژنراتور یا خود شما منجر شود.
* توجه: همواره دستورالعمل‌های تولید کننده را درباره نگهداری و تعویض قطعات مکانیکی رعایت کنید. این شامل تنظیمات زمانبندی تعویض فیلترها، روغن‌ها و سایر قطعات است.
همچنین دوره‌های منظم بررسی و تعمیر دیزل ژنراتور را رعایت کنید. این شامل بررسی سیستم سوخت، سیستم خنک‌کننده، سیستم روغن و سایر قسمت‌های مکانیکی می‌شود.
*توجه: در صورتی که دیزل ژنراتور برای مدت طولانی غیرفعال بوده است، قبل از راه‌اندازی مجدد، اطمینان حاصل کنید که تمام قطعات مکانیکی به درستی عمل می‌کنند و هیچ خرابی وجود ندارد.
در صورتی که قصد نقل و انتقال دیزل ژنراتور به مکان دیگری دارید، از وسایل حمل و جابجایی مناسب و دستگاه‌های کمکی استفاده کنید تا هم خودتان و هم دستگاه را در طول مسیر محافظت کنید.
نویز و صدا
دیزل ژنراتور هنگام کارکردن نویزی بین 68db تا 105db تولید می‌کنند.
موارد مربوط به نویز و صدا در دیزل ژنراتور عبارتند از:
*توجه: در صورت استفاده در محیط‌های داخلی، میبایست از واحدهای ساکن و اداری دیزل ژنراتور با سیستم‌های جذب صوت و عایق صوتی استفاده کنید تا سطح نویز و صدا را کاهش دهید.
*توجه: هنگام انتخاب دیزل ژنراتور، به مقادیر سطح صدا که بر اساس استانداردهای تولید کننده مشخص می‌شود، توجه کنید. این مقادیر معمولاً در دفترچه راهنما ژنراتور ذکر شده است.
*توجه: دوره‌های منظم بررسی و تعمیر دیزل ژنراتور می‌تواند به کاهش سطح نویز و صدا کمک کند. بررسی و تنظیم صحیح قطعات مکانیکی و الکتریکی می‌تواند عملکرد بهتر و کاهش صدا را به همراه داشته باشد.
*توجه: همواره از قطعات و لوازم جایگزین اصلی و اورجینال استفاده کنید. استفاده از قطعات کم کیفیت و غیراصلی می‌تواند عملکرد دیزل ژنراتور را تحت تأثیر قرار داده و سطح نویز را افزایش دهد.
*توجه: در صورتی که دیزل ژنراتور نویز غیرمعمول یا صداهای عجیب و غریبی تولید می‌کند، فوراً علت آن را بررسی کنید و اقدام به تعمیر آن نمایید. ادامه‌ی عملکرد با صداهای غیرطبیعی می‌تواند نشانه‌ی وجود مشکل جدی در دیزل ژنراتور باشد.
موارد الکتریکی
موارد الکتریکی مرتبط با دیزل ژنراتور شامل اخطارها و نکات زیر می‌شود:
- اخطار: قبل از هرگونه تعمیر، نگهداری یا تنظیمات الکتریکی در دیزل ژنراتور، از قطع برق و قطع اتصال دستگاه به منبع برق اطمینان حاصل کنید. عدم رعایت این موضوع می‌تواند منجر به شوک الکتریکی یا آسیب به تجهیزات الکتریکی شود.
- اخطار: در صورت نیاز به تعویض قطعات الکتریکی یا تنظیمات برقی، از تخصصی و متخصصین مجرب استفاده کنید. عدم داشتن دانش و تجربه کافی ممکن است باعث آسیب به خود یا دیزل ژنراتور شود.
- اخطار: قبل از انجام هرگونه کارهای الکتریکی، از خاموش بودن دیزل ژنراتور و از برق کشی آن اطمینان حاصل کنید. همچنین، از دستکاری در سیستم الکتریکی دیزل ژنراتور در صورت روشن بودن آن خودداری کنید.
*توجه: هنگام تماس با قطعات الکتریکی دیزل ژنراتور، از ابزارهای مناسب مانند دستکش‌های الکتریکی استفاده کنید. این کار می‌تواند از خطر شوک الکتریکی جلوگیری کند.
*توجه: هنگام انتخاب و نصب سیم‌ها و کابل‌ها در دیزل ژنراتور، از مواد عایقی مناسب و استاندارد استفاده کنید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که سیم‌ها و کابل‌ها به درستی نصب شده و از آسیب فیزیکی و خوردگی جلوگیری شده است.
*توجه: هنگام استفاده از دیزل ژنراتور در محیط‌های خشک و گرد و غباری، از پوشش‌های مناسب برای سیستم‌های الکتریکی استفاده کنید. این کار می‌تواند از ورود گرد و غبار به داخل دیزل ژنراتور و خرابی قطعات الکتریکی جلوگیری کند.
*توجه: همواره دفترچه راهنما و دستورالعمل‌های تولید کننده را برای عملیات الکتریکی دیزل ژنراتور رعایت کنید. این دستورالعمل‌ها شامل راهنمایی‌هایی برای نصب، استفاده و نگهداری صحیح دیزل ژنراتور هستند.
موقعیت موتورخانه و فضای داخل موتورخانه
موتورخانه یا اتاق موتور (Engine Room)، مکانی است که دیزل ژنراتور و سایر تجهیزات مربوط به آن مانند موتور، ژنراتور، سیستم سوخت، سیستم خنک کننده و سایر قطعات الکترونیکی و الکتریکی قرار می‌گیرند. در ادامه، به موقعیت موتورخانه، فضای داخل موتورخانه و تهویه هوای موتورخانه اشاره می‌کنم:
- موقعیت موتورخانه:
موتورخانه دیزل ژنراتور معمولاً در نزدیکی دستگاه ژنراتور نصب می‌شود. این موقعیت باید به طور استراتژیک انتخاب شود تا دسترسی آسان به دستگاه و تجهیزات جانبی مانند سیستم سوخت، سیستم خنک کننده و سیستم تهویه هوا فراهم شود. همچنین، موتورخانه باید در مکانی با دسترسی مناسب به فضای باز و خروج اضطراری قرار گیرد.
- فضای داخل موتورخانه:
- فضای داخل موتورخانه باید مناسب برای نصب و عملکرد دیزل ژنراتور باشد. باید فضای کافی برای قرار دادن دستگاه و دسترسی به قطعات و تجهیزات فراهم شود.
- برای اطمینان از ایمنی و عملکرد بهینه، فضای داخل موتورخانه باید منظم و سازماندهی شده باشد. همچنین، مسیرهای دسترسی و فضای کافی برای تعمیر و نگهداری دقیق باید در نظر گرفته شوند.
- تهویه هوای موتورخانه:
- تهویه هوای موتورخانه بسیار مهم است زیرا دیزل ژنراتور حاوی موتوری است که حرارت زیادی تولید می‌کند. سیستم تهویه هوا باید بتواند حرارت را از موتورخانه تخلیه کرده و هوای تازه را به موتورخانه تامین کند.
- برای تهویه هوای مناسب، سیستم انتقال هوا، فن‌های تهویه و گریل‌های هوا باید به طور صحیح نصب شوند. این سیستم باید به طور مداوم عمل کند و هوای تازه را به موتورخانه تأمین کند تا دیزل ژنراتور به طور بهینه عمل کند و دمای داخل موتورخانه کاهش یابد.
مهم است که در طراحی و موقعیت‌دهی موتورخانه، استانداردها و دستورالعمل‌های تولید کننده را رعایت کنید تا عملکرد بهینه و ایمنی دیزل ژنراتور را تضمین کنید. همچنین، تعمیر و نگهداری موتورخانه و موقعیت موتورخانه و فضای داخل موتورخانه و تهویه هوای موتورخانه در دیزل ژنراتور به صورت موارد گفته شده است.
[1]
از ویکی پدیا
شناسائی نوع خاموش‌کننده‌ها [لینک]
بعضی از علائم و مشخصاتی که به وسیله سازندگان ارائه می‌شود یا روش‌های دیگر که در این امر می‌تواند مفید واقع گردد در ذیل آمده‌است:
- استاندارد: مؤسسه استاندارد معمولاً سازنده را ملزم به نوشتن اطلاعات لازم روی بدنه می‌نماید، به همین دلیل روی بدنه خاموش‌کننده‌ها، اطلاعاتی از قبیل نوع مواد اطفائی، ظرفیت، موارد استفاده و طرز کار با آن را بر روی برچسب نوشته یا به صورت نقاشی کشیده شده بر روی خاموش‌کننده نصب می‌کنند.
- حروف: شاید امکان خواندن نوشته‌های خارجی برای همه استفاده‌کنندگان وجود نداشته باشد، بنابراین از بعضی حروف که نماینده یک گروه از مواد قابل اشتعال می‌باشد استفاده و از خاموش‌کننده مذکور می‌توان برای اطفاء حریق آنها استفاده کرد.
- حرف A این حرف معمولاً روی بدنه خاموش‌کننده‌ای که برای حریق جامدات مانند چوب، کاغذ، پارچه و مقوا مناسب است نوشته می‌شود.
- حروف A.B این حروف معمولاً روی بدنه خاموش‌کننده‌ای که برای حریق جامدات معمولی مانند موارد بالا و مایعاتی از قبیل نفت و بنزین و . . . مناسب است نوشته می‌شود.
- حروف A .B.C این حروف معمولاً روی بدنه خاموش‌کننده‌ای که پودر آن مناسب برای سه گروه آتش‌سوزی جامدات و مایعات که ذکر شد به اضافه وسایل الکتریکی است استفاده می‌شود.
- حروف B.C این حروف معمولاً روی بدنه خاموش‌کننده‌ای که برای آتش‌سوزی مایعات و وسایل الکتریکی مناسب است نوشته می‌شود.
- شناسایی از روی قطعات دستگاه ۱) خاموش‌کننده گاز CO۲ دارای بدنه‌ای یک تکه، بدون درز و نازلی قیفی شکل است. ۲) خاموش‌کننده محتوی آب دارای نازلی با قطر کم است. ۳) خاموش‌کننده محتوی کف مکانیکی دارای نازلی با سوراخ‌های هواکش است. ۴) خاموش‌کننده محتوی پودر دارای نازلی معمولی می‌باشند.
- شناسایی نوع خاموش‌کننده از طریق رنگ بدنه سیلندر ۱) خاموش‌کننده محتوی آب به رنگ قرمز ۲) خاموش‌کننده محتوی پودر به رنگ آبی ۳) خاموش‌کننده محتوی گاز CO۲ به رنگ مشکی ۴) خاموش‌کننده محتوی هالوژنه به رنگ سبز ۵) خاموش‌کننده محتوی کف به رنگ زرد یا کرم رنگ
نوع خاموش‌کننده جامدات مایعات قابل اشتعال گازهای قابل اشتعال وسایل برقی فلزات قابل اشتعال آب ++ - - - - کف + + + - - - پودر شیمیایی + + + + + - پودر خشک - + + + - CO۲ - + + + + - مواد هالوژنه - + + + -
